คดีความทางอาญา
คดีอาญา คือ คดีที่มีความผิดตามกฎหมายอาญา และ กฎหมายอื่น เช่น พระราชบัญญัติต่างๆ ซึ่งมีโทษในทางอาญา ความผิดทางอาษาแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะดังนี้
1. ความผิดอาญาต่อแผ่นดิน ผู้ที่ถูกกระทำได้รับผลกระทบโดยตรงและมีผลกระทบต่อสังคมโดยรวม
เป็นการกระทำที่เกิดแล้วสังคมเสียหาย กล่าวคือมีความรุนแรงต่อศีลธรรม ทำให้รัฐต้องดำเนินคดี แม้ไม่มีการแจ้งความตำรวจก็สามารถเข้ามาดำเนินคดีได้ และอัยการสั่งฟ้องได้โดยไม่มีต้องมีผู้เสียหายร้องทุกข์ได้ เช่น
- ความผิดฐานฆ่าคน
- การชิงทรัพย์
- การปล้นทรัพย์
- การประมาททำให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย
- การบุกรุกในเวลากลางคืนหรือมีอาวุธติดตัวมาขู่เข็ญ
- การฉ้อโกงประชาชน
- การลักทรัพย์
ทั้งนี้ทำให้สังคมเสียหายและจำเป็นต้องดำเนินคดีโดยรัฐบาลไม่สามารถยอมความได้ในกรณีเหล่านี้
2. ความผิดต่อส่วนตัว ผู้ที่ถูกกระทำได้รับผลกระทบโดยตรง แต่ไม่มีผลกับสังคมโดยรวม
นั่นหมายความว่าถ้ามีการกระทำผิดต่อส่วนตัว ผู้ถูกกระทำมีผลกระทบโดยตรง แต่ไม่มีผลต่อสังคมโดยรวม นั่นจะหมายถึงถ้าต้องการดำเนินคดี เสียชีวิตจะต้องทำเอง หรือเสียงทางกฎหมายต้องเข้ามาฟ้องคดีด้วยตนเอง เพราะผู้อื่นจะไม่สามารถทำแทนได้ ตำรวจจะไม่สามารถเข้ามาดำเนินคดีในกรณีนี้
ตัวอย่างเช่น
- หมิ่นประมาท
- การทำให้เสียทรัพย์
- การฉ้อโกง
- การยักยอกทรัพย์”
โทษทางอาญา มี 5 สถานดังนี้
- ติดคุก
- โดนปรับ
- ถูกกักขัง
- โดนริบทรัพย์สิน
- ประหารชีวิต